%0 Journal Article %T بررسی تحلیلی جایگاه بلاش بن فیروز در شاهنامه و تاریخ های دوره اسلامی %J کاوش‌نامه زبان و ادبیات فارسی %I دانشگاه یزد %Z 2645-453X %A رضایی دشت ارژنه, محمود %A ملک پور, سیده زهرا %D 2021 %\ 02/19/2021 %V 21 %N 47 %P 9-40 %! بررسی تحلیلی جایگاه بلاش بن فیروز در شاهنامه و تاریخ های دوره اسلامی %K بلاش فیروز %K شاهنامه %K تاریخ های دوره اسلامی %R 10.29252/kavosh.2020.13400.2712 %X یکی از بخش­های چالش­برانگیز شاهنامه، قسمت تاریخی آن است که آیا می­تواند در مطالعات تاریخی مطمح نظر واقع شود یا افسانه­هایی سراپا بشولیده و پریشان است که از آن، طرفی برنمی­توان بست. در این جستار، با مطالعة موردی شخصیّت بلاش و میزان همگونی روایت شاهنامه با تاریخ­های دورة اسلامی، روشن شد که بخش تاریخی شاهنامه نیز می­تواند به عنوان منبعی موثق در کنار دیگر منابع تاریخی لحاظ شود؛ چنانکه جانشینی بلاش در غیاب فیروز، انتقال سلطنت از بلاش به قباد، جایگاه والای سوخرا در دوران پادشاهی بلاش، درخواست آشتی خوشنواز در عهد بلاش، چهار سال پادشاهی بلاش و مردم­داری او هم در شاهنامه و هم در منابع تاریخی آمده است و هم­سویی قابل توجّهی بین شاهنامه و تواریخ عهد اسلامی دیده می­شود. در عین حال، همان­طور که خود منابع تاریخی نیز در بسیاری از موارد اختلاف نظر دارند، در مواردی از قبیل چگونگی مواجهة قباد با سلطنت برادر کوچکترش، بلاش، چگونگی انتقال مسند قدرت از بلاش به قباد، چگونگی رویارویی سوفرا با خوشنواز و رهاندن قباد و ساخته شدن چند شهر به دست بلاش، بین شاهنامه و متون تاریخی ناهمگونی­هایی دیده می­شود. بنیادی­ترین ناهمگونی این است که بر خلاف روایت شاهنامه که به موجب آن، بدون هیچ تنشی، سلطنت از بلاش به قباد می­رسد، در بیشتر متون تاریخی، قباد با توسل به پادشاه هیاطله، در پی برکناری بلاش برمی­آید، در حالی که این ماجرا در شاهنامه مربوط به بعد از خلع قباد از سلطنت است که برای برکناری برادرش جاماسپ به هیاطله می­گرود و نه مربوط به بلاش. %U https://kavoshnameh.yazd.ac.ir/article_2013_55869dca188bafddbd214fcafe80bbba.pdf