TY - JOUR ID - 2548 TI - نگاهی به مفهوم عرفانی «فتوح» نزد صوفیه JO - کاوش‌نامه زبان و ادبیات فارسی JA - KAVOSH LA - fa SN - 2645-453X AU - مدنی, امیرحسین AU - کهدویی, محمدکاظم AD - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد AD - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد Y1 - 2011 PY - 2011 VL - 12 IS - 23 SP - 163 EP - 194 KW - فتوح KW - الهام KW - وارد KW - فراست KW - غیب DO - 10.29252/kavosh.2011.2548 N2 - در بینش صوفیه، اصطلاح «فتوح» دو بارِ معنایی متفاوت دارد: یکی نذر و نیازی بوده که مردم به خانقاه تقدیم می کردند و این گونه نذورات، اگرچه مسبّب گشایش هزینه های خانقاه بود، و البتّه به جای خود ارزشمند، امّا از طرف دیگر گه گاه این «فتوح دنیوی» تن پروری و سوءاستفاده برخی از صوفیان را در پی داشت. دومین معنا -که در این مقاله مورد نظر است- گشایش های روحانی و معنوی عارف است که سالک عارف به مدد این گشایش های ربانی و انوار الهی به «غیب عالم» و«عالم غیب» دست می یابد. چنین فتوحاتی که البته از «غیب» بر «قلب» عارف وارد می شود، مزید یقین وی می گردد و بر صدق مجاهده و معامله وی می افزاید. بدون شک این فتوحات و واردات که از دریای لطف و فضل الهی سرچشمه می گیرند، نصیب اولیاء و پاکانی می شود که یک عمر به پاسبانی و مراقبت «دل» پرداخته و چنگ در عروه وثقای دین زده و لحظه ای از «او» غایب نبوده اند. تفصیل مطالب مذکور و برخی دیگر از نکات و جزئیات مربوط به فتوح در شش بخش الف) مفهوم لغوی فتوح (فتوح دنیوی)، ب) مفهوم عرفانی فتوح، ج) قلب و فتوح، د) ترادف معنایی فتوح با الهام و وارد و فراست، ه) تمایز معنایی فتوح با الهام و وارد و فراست، و) اقسام فتوح بررسی شده است. UR - https://kavoshnameh.yazd.ac.ir/article_2548.html L1 - https://kavoshnameh.yazd.ac.ir/article_2548_52e407362cf387024ce366f193eb7a57.pdf ER -