بررسی پیرنگ، شخصیت‌پردازی و زاویه دید در زندگی‌نامۀ خودنوشت «آن سال‌ها»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات دانشگاه فرهنگیان کرمان

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه فرهنگیان کرمان

10.29252/kavosh.2020.14496.2825

چکیده

زندگی­ نامه، یکی از قالب ­های روایی است. خاطره­ و سفرنامه نیز از گونه­ های زندگی­نامه هستند. زندگی­ نامه از یک سو تاریخ است؛ زیرا رخ­دادهای واقعی در آن گزارش می ­شود و از سوی دیگر، شبیه داستان است؛ زیرا اشخاص زندگی­ نامه، مانند شخصیّت­ های داستانی توصیف می­ شود و خواننده روایت، را دنبال می­ کند و از خود می­ پرسد:­ بعد چه خواهد شد؟ با توجه به شباهت­ های زندگی­ نامه با داستان، در این تحقیق، به عنصر«پیرنگ»، «شخصیّت­ پردازی» و «زاویه دید» پرداخته می­ شود تا روشن گردد که آیا زندگی ­نامه پیرنگ داستانی دارد؟ شخصیّت­ پردازی اشخاص زندگی­ نامه، چه اندازه شبیه شخصیّت‌پردازی داستان است و نیز معلوم گردد زاویه­ دید در زندگی­نامه چه ویژگی­ هایی دارد.
این پژوهش که با روش توصیف و تحلیل انجام گرفته، نشان داد که پیرنگ در زندگی­ نامه و داستان، تفاوت بسیار دارند؛ زیرا روایات نویسندۀ زندگی­ نامه اغلب به ترتیب تاریخی است و او در بیان خود به خاطر حفظ عنصر رمز، در بیان خود امساک نمی­ ورزد. نویسندۀ زندگی ­نامه، در شخصیّت­ پردازی، ملاحظاتی را رعایت می­ کند و شخصیّت­ پردازی اغلب از نوع توصیف مستقیم نویسنده است. زاویه دید در «آن سال­ ها»، اول شخص است و در مواردی که شخصیّت های دیگر توصیف می­ شوند از زاویه­ دید سوم شخص استفاده می­ شود. همچنین در زندگی ­نامه ­نویسی از تک­گویی بیرونی بسیاراستفاده می­ شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

plot, characterization and point of view in autobiography «An Salha»

نویسندگان [English]

  • Zohre Ahmadipoor Anari 1
  • mousa ghonchepour 1
  • maryam mozafary nejad ravary 2
1 Assistant Professor of Language and Literature, Farhangian University of Kerman
2 Graduate of Persian Language and Literature, Farhangian University of Kerman
چکیده [English]

Abstract
Biography is one of the narrative formats. Memoir and travelogue are of its types too. Biography is, on the one hand, similar to history because real events are reported, and on the other hand, it is like story because the persons in biography are narrated as fictional characters, and the reader follows it and asks himself: What will happen next? Due to the given similarities of the biography and story, the present study investigates “characterizationˮ, “point of viewˮ and “plotˮ in biography to be clarified if there is the plot in it. Moreover, it will clarify the extent that the characterization of the biography and story resembles each other, and the features of the point of view in the biography. This research being done by descriptive and analytical methods showed that the plot is greatly different in biography and story. The narrations of the writer of biography is often in chronological order and his speech is overt and in detail. The writer of the biography takes into account the characterization of people, and the characterization is often of a direct description. The Point of View in “An Salhaˮ autobiography is the first-person, and in description of other characters is third person. External monologue has also frequently been used in autobiography.

کلیدواژه‌ها [English]

  • autobiography
  • story
  • characterization
  • point of view
  • plot
الف) کتاب­ها
1. آزبورن، برایان د./ سایر،ریچارد (1387)، چگونه زندگی نامه بنویسیم؟ ترجمة محسن سلیمانی، تهران: سوره مهر.
2. اسلامی­ندوشن، محمّدعلی (1363)، روزها. تهران: انتشارات یزدان.
3. امیری­خراسانی، احمد و مهین­دخت فرخ­نیا (1397)، مبانی نگارش و پژوهش، کرمان: دانشگاه شهید باهنر.
4. بی­نیاز، فتح­الله (1387)، درآمدی بر داستان نویسی و روایت شناسی، تهران: افراز.
5. بیشاپ، لئونارد (1383)، درس­هایی درباره داستان نویسی، ترجمة محسن سلیمانی، چاپ سوم، تهران: سوره مهر.
6. دات فایر، دایان (1388)، فن رمان­نویسی، ترجمة محمّدجواد فیروزی، تهران: نگاه.
7. رستگار فسایی، منصور (1397)، انواع نثر فارسی، تهران: انتشارات سمت.
8. شفیعی­کدکنی، محمّدرضا (1391)، رستاخیز کلمات: درس گفتارهایی درباره نظریه ادبی صورتگرایان روس، تهران: انتشارات سخن.
9. عطاران، محمّد (1395)، پژوهش روایی: اصول و مراحل، تهران: دانشگاه فرهنگیان.
10. فورستر، ادواردمورگان (1384)، جنبه­های رمان، ترجمة ابراهیم یونسی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات نگاه.
11. مستور، مصطفی (1386)، مبانی داستان کوتاه، تهران: نشر مرکز.
12. مک­کی، رابرت (1382)، داستان: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه نویسی، ترجمة محمّد گذرآبادی. تهران: هرمس.
13. میرصادقی، جمال (1376)، عناصر داستان، انتشارات: سخن.
14. یاحقی، محمّدجعفر (1396)، آن سالها، تهران: انتشارات معین.
15. یوسفی، غلامحسین (1367)، دیداری با اهل قلم، چاپ دوم، تهران: انتشارات علمی.
16. یونسی، ابراهیم (1384)، هنر داستان نویسی، تهران: انتشارات نگاه.
ب) مقاله­ها
1. ایرانمنش، مریم (1391)، «بررسی تطبیقی الایام طه حسین و روزهای محمّدعلی اسلامی ندوشن»، ادبیات تطبیقی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، س 4، ش 7، پاییز و زمستان 1391، صص 24-1.
2. ایروانی، محمّدرضا ( 1386)، «نگاهی به خاطره­نویسی و مقایسه آن به زندگی­نامه و سفرنامه»، زبان و ادبیات فارسی، سال سوم، شماره 8، صص 73-100.
3. زارع، الهام و همکاران ( 1397)، «عناصر داستانی خاطره نوشته های دفاع مقدس با تاکید بر اثر دخترشینا»، متن پژوهی ادبی، سال 22، شماره76، تابستان1397، صص213-191 .
4. ملائی توانی، علیرضا (1388)، «اصول و مبانی سرگذشت نگاری: ملاحظاتی درباره روش­شناسی زندگی نامه نویسی»، تاریخ نگری و تاریخ نگاری، سال نوزدهم، دور جدید، شماره 3، پیاپی 80، پاییز 1388 ،صص165-141.
ج) منابع لاتین
Soe, K. (2010, June 11). Types of plot. Retrieved March 27, 2020 from https://www.southshoreinternational.org.