تحلیل و مقایسه اشعار رودکی سمرقندی و لی بای، شاعری از چین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تربیت مدرّس

2 دانش‏ آموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تربیت مدرّس

10.29252/kavosh.2021.15975.3002

چکیده

مطالعۀ آثار ادبی از ملل گوناگون جهان همراه با تحلیل شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در این آثار از موضوع­ هایی جذّاب و با اهمّیت در حوزه تحقیقات ادبی است. چین و ایران، دو تمدّن عظیم و کهن شرقی با پیشینه روابط مشترک تجاری و فرهنگی، که در برهه‏ هایی از تاریخ حتّی همسایه و هم مرز بودند، ناگزیر بر فرهنگ و ادب یکدیگر تأثیر گذاشته ‏اند. لی ­بای (۷۰۱-۷۶۲ میلادی) یکی ازمعروف‌ترین شاعران کلاسیک چینی در حوزه شعر غنایی و عاشقانه است. وی با «سلسله تانگ» معاصر بوده و دارای سبک شاعری مخصوص است که با فرم ساختاری مدحی و درباری پیش از او، تفاوت آشکار دارد. در حدود هزار قطعه شعر از لی‏بای باقی­مانده که به دلیل دارابودن ویژگی ‏های خلّاقانه، بسیار مورد توجه شاعران بعد از او قرار گرفته است.
کمتر از دو قرن بعد از مرگ لی­ بای، در کشور ایران، معاصر با سلسله سامانیان، شاعر و نویسنده پارسی‌گوی به‌نام رودکی (۲۳۷- ۳۱۹ ه. ق.) با عنوان پدر شعر فارسی در عرصه ادبیات فارسی ظهور می ‏کند. وی از شاعران پرکار زبان فارسی بوده، ولی آنچه اینک ازو در دست است در حدود 1000 بیت شعر و بیشتر در قالب قصیده و مضامین تغزلی است. این پژوهش اشعار غنایی لی­بای و رودکی را مقایسه می‌کند. در این مطالعه موردی، هزار شعر به جا مانده از لی‏ بای و هزار بیت بر جای مانده از رودکی بررسی شده است. شباهت‌ها و تفاوت‌ها میان شعر این دو شاعر با رویکرد توصیفی تحلیلی و بر اساس مکتب تطبیقی امریکایی، بررسی شده ­اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparation and analysis of Rudaki and Li Bai Poetry.

نویسندگان [English]

  • Najmr Dorri 1
  • saeid Bozorg bigdeli 1
  • Shin Yee Ting 2
1 Associate Professor of Persian Language and Literature, Tarbiat Modares University
2 Graduated from Tarbiat Modares University with a master's degree in Persian language and literature
چکیده [English]

The study of the literary works from different nations of the world, along with the analysis of similarities and differences in these works is always one of the interesting and important topics in the field of literary research. China and Iran, as two great ancient civilizations with a history of common commercial and cultural relations, inevitably have a great deal of similarities and effects over time. Li Bai (701-762C.E.) is the most famous Chinese poet to date with his poetic genius for writing lyric and romantic poems. He lives contemporary with the Tang Dynasty and has his own poetic style, which is creatively different from the structural form of eulogy and luxurious style before him. There are about a thousand poems left by him, which have attracted a lot of attention from Chinese and non-Chinese poets after him due to their creative features. Less than 2 centuries after Li Bai's death, in Iran contemporary with the Samanid dynasty, the Persian poet and writer Roudaki (237-319 AH) appeared as the father of Persian poetry in the field of Persian literature. He is one of the prolific poets of Persian language, and the existing poems are about 1000 verses which is mostly Qasida and Taghazol.
This study compares the lyric poems of Li Bai and Rudaki. Our case study will be the thousand poems left by Li Bai and the thousand verses left by Rudaki. The similarities and differences between of these two poets have been studied in a comparative descriptive-analytic approach.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Li bai
  • Chinese literature
  • Rudaki
  • Comparative literature
  • Lyric poetry

مراجع

  1. الف) کتاب ­ها

    1. امامی، نصرالله (۱۳۷۳)، رودکی استاد شاعران، تهران، انتشارات جامی.
    2. اودیل، کالتن مارک (۱۳۷۱)، ادبیات چین، الفضل وثوقی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی.
    3. بروستر، اسکات (۱۳۹۵)، شعر غنایی، تهران، انتشارات سبزان.
    4. بهار، محمّدتقی (۱۳۵۵)، سبک‌شناسی، تهران، انتشارات امیرکبیر.
    5. حاکمی، اسماعیل (۱۳۸۶)، تحقیق دوبارة ادبیات غنایی ایران و انواع شعر غنایی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    6. دبیرسیاقی، سیدمحمد (۱۳۵۶)، پیشاهنگان شعر فارسی، تهران، شرکت کتاب‌های جیبی.
    7. دهخدا، علی­اکبر (۱۳۷۲)، لغت‌نامه، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    8. شبلی­ نعمانی، محمّد (1363)، شعرالعجم، ترجمة سیّدمحمّدتقی فخر داعی گیلانی، تهران، دنیای کتاب.
    9. شفیعی­ کدکنی، محمّدرضا (۱۳۸۹)، صور خیال در شعر فارسی، چاپ ششم، تهران، انتشارا آگاه.
    10. شفیعی کدکنی، محمّدرضا (۱۳۸۰)، ادوار شعر فارسی، تهران، انتشارات سخن.
    11. صفا، ذبیح‌الله (۱۳۶۹)، تاریخ ادبیات در ایران، تهران، انتشارات کیهان.
    12.  غلامرضایی، محمّد (1395). سبک­شناسی شعر پارسی از رودکی تا شاملو. چاپ پنجم. تهران: جامی.
    1. نفیسی، سعید (۱۳7۳)، دیوان رودکی سمرقندی، چاپ ششم، تهران، انتشارات نگاه.
    2. هیوم، رابرت ا. (۱۳۶۹)، ادیان زنده جهان، فرهنگ اسلامی، عبدالرّحیم گواهی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

    ب) مقاله­ ها

    1. پرنیان، موسی و شهرزاد بهمنی (۱۳۹۲)، «انواع ادب غنایی در شعر رودکی سمرقندی»، هشتمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران، صص 1 ـ 16.

    ۲. خسروی، حسین (۱۳۸۹)، «سبک شعر رودکی»، زبان و ادبیات فارسی، دورة 1، شمارة 1، صص 67 ـ 95.

    1. رضاپورآکرودی، محمدمهدی و علی اصغر حلبی (۱۳۹۱)، «تحلیل آماری تشبیه در دیوان رودکی»، مطالعات نقد ادبی (پژوهش ادبی)، دورة 7، شماره 28، صص 11 ـ 35.
    2. طالبیان، یحیی (۱۳۹۲)، «استعاره در شعر رودکی»، فرهنگ، شمارة 46، صص 179 ـ 189.

    د) سایت­ ها

    1. دانشگر، محمد (۱۳۹۲)، «پرسش و سؤال در شعر رودکی»، راسخون.

    https://rasekhoon.net/article/show/744308/

    د) منابع چینی

    1. 韦勒，克勒内（1986），《文学理论》，北京，三联书店。
    2. 李白（2005），《李白诗集》，北京，商务印书馆。
    3. 友久，松浦（1996），《李白诗歌抒情艺术研究》，上海，上海古籍出版社。
    4. 友久，松浦（1983），《李白——诗歌及其内在心象》，西安，陕西人民出版社。
    5. 李长之（2013），《道教徒的诗人李白及其痛苦》，沈阳，辽宁教育出版社。
    6. 施逢雨（1992），《李白诗的艺术成就》，中国台北，大安出版社。
    7. 张晖（2001），《鲁达基诗集》，湖南，湖南文艺出版社。

     

     

کاوش‌نامه زبان و ادبیات فارسی
دوره 22، شماره 51
اسفند 1400
صفحه 163-199

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار