خرده گیری شتابزدة ناقدان بر شیعی ستیزی اقبال لاهوری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مجتمع آموزش عالی سراوان

2 کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

چکیده

«خرده‌گیری شتابزده ناقدان بر شیعی ستیزی اقبال»
منصور نیک پناه
یوسف شیخ زاده
ادبیات فارسی مجموعه ی متنوع و فراگیر است که اقوام و مذاهب مختلف ایرانی را در اقصا نقاط جهان شامل می گردد. در تمام اعصار ارزیابی های شتابزده در مورد شخصیت‌های برجسته صورت گرفته و می‌گیرد .ارزیابی‌هایی که نتیجه بررسی ‌های سطحی از آثار آنهاست. این ارزیابی‌ها گاه بنا به دلایل اقلیمی، مذهبی یا سیاسی با حب و بغض‌های همراه می‌گردد که با واقع عمر سازگار نیست. اگرچه شعر آیینی با محوریت تقریب و وحدت از صبغه‌های پر رنگ آثار اقبال به حساب می‌اید اما در مورد اقبال لاهوری نیز برداشت‌های نادرستی ، به دلیل وجود برخی اشعارش وجود دارد .ابیاتی در دیوان اقبال موجود است که به ظاهر در آنها به امام جعفر اهانت شده است.در این مقاله در پی آن هستیم تا به دیدگاه اقبال در مورد اهل بیت و نیز به معرفی جعفر و صادقی که اقبال در دیوان خود آنها را مذمت کرده بپردازیم , و اندیشه شیعه ستیزی شاعر را مورد ارزیابی قرار دهیم و این ابهام و کژ فهمی را که برای برخی از خوانندگان شعر اقبال ایجاد شده را برطرف نماییم.
واژگان کلیدی:اقبال لاهوری، میر جعفر ،میر صادق،سراج الدوله، تیپو سلطان

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criticizers’ hasty caviling on Iqbal’s Shia conflict

نویسندگان [English]

  • M. Nikpanah 1
  • Y. Shikhzade 2
چکیده [English]

Criticizers’ hasty caviling on Iqbal’s Shia conflict
M.Nikpanah, Assistant Professor, Higher Educational complex of Saravan, Sistan and Baluchestan, Iran.
Y. Sheikhzadeh, M.Sc, Higher Educational complex of Saravan, Sistan and Baluchestan, Iran.

Abstract
Persian literature collection is diverse, encompassing various religions of the Iranian peoples around the world is included. Summary assessments about prominent person has been accomplished in all of ages. This assessment is result of superficial evaluating in their works/arts.Although custom poetry with a focus on the unity and the approximation takes into account in Iqbal’s work , there are false perceptions because of some of Iqbal’s poems. There are verses in Iqbal’s Divan that apparently insult to Imam Ja'far. In this article we seek Iqbal’s view about Ahl e Beit , introducing Ja'far and Sadeq that he insulted to him in his Divan and We evaluated the poet's thoughts and Shia clash and solving confusion created for some readers of Iqbal’s poetry.
Keywords: Muhammad Iqbal, Mir Ja'far , Mir Sadiq, Siraj aldole , tipo sultan

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Muhammad Iqbal
  • Mir Ja'far
  • Mir Sadiq
  • Siraj aldole
  • tipo sultan
الف)کتابها:
1- بهبهانی(کرمانشاهی)، آقا احمد‌بن‌محمّد‌علی(1373ش)، مرآت الاحوال جهان نما، قم، انتشارات انصاریان.
2- شریعتی، علی(1380)، ما و اقبال، تهران، نشر الهام.
3- واتسن، رابرت گرنت(1356)، تاریخ ایران دورة قاجاریه، ترجمة وحید مازندرانی، چاپ چهارم، تهران، انتشارات کتاب‌های سیمرغ.
4- لعل نهرو، جواهر(1361)، کشف هند، ترجمة محمود تفضّلی، تهران، انتشارات امیر کبیر.
5- لاهوری، محمّد اقبال(1382)، کلّیّات اقبال، به سعی و اهتمام پروین قائمی، تهران، انتشارات پیمان.
6- ____________(بی‌تا)، ضرب کلیم، به‌کوشش ناصرالدّین، لاهور، فرّخ پبلشرز(اردو).
7- میر سروری، محمود(1391)، در مجلس اقبال، تربت جام، نشر آوای اسلام.
8- ندوی، سیّد ابوالحسن علی(1390)، شگفتی‌های اندیشة اقبال، ترجمة عبدالقادر دهقان، زاهدان، نشر حجاز.
9- ندوی، سید ابوالحسن علی و همکاران(1387)، زندگی و مبارزات تیپوسلطان، ترجمة عبدالّطیف نارویی، تربت جام، انتشارات آوای اسلام.
 
 
ب)مقالات:
1- ابوالحسنی منذر، علی(1383)، «موقوفه اود؛ ریشه و روند تاریخی»، ماهنامة اندیشه و تاریخ سیاسی ایران معاصر، شمارة20، اردیبهشت1383، صص42-25. 
2- حجازی، امیر(1394)، «چهار رکن جامعة اسلامی از نگاه علّامه اقبال لاهوری»، مجلّة ندای اسلام، شمارة دوم، پیاپی61-62، صص24-21.
3- طباطبایی، ابوالفضل(1347)، «نهضت مسلمانان برای حصول پاکستان»، نشریة ادبیّات و زبان‌ها، شمارة82، مرداد و شهریور 1347، صص25-18.
4- مینوی، مجتبی(1327)، مقالة «اقبال شاعر پارسی‌گوی»، مجلّة یغما، صص49-34.
5- محمّد اکرم(1379)، «سلطان تیپو در شعر اقبال»، ترجمة سیّد محمّد فرید، نامة پارسی، سال پنجم، شمارة1، صص132-115.