بررسی و تحلیل محتوای قرآنی رمان بیوتن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 داانشگاه علوم ومعارف ، دانشکده علوم قرآنی

2 عضو هیأت علمی / دانشگاه رازی

10.29252/kavosh.2020.1738

چکیده

زبان و ادبیات فارسی از دیرباز مانند دیگر زبان­های اسلامی در کنش مستقیم با قرآن کریم بوده و آثار انبوهی با محوریت قرآن کریم به زبان فارسی به رشته تحریر در آمده است. در قرن اخیر، همزمان با پیشرفت ادبیات غرب، ادبیات فارسی نیز متحول شده و در حوزه ادبیات داستانی ظهور قالب­هایی چون داستان کوتاه و رمان را شاهد بوده­ایم. براین اساس، بسیاری از نویسندگان حوزه ادبیات داستانی به فراخور حال و استعداد خویش سعی کرده­اند جلوه­ای از آیات قرآن کریم را در آثار خویش بازتاب دهند که هر یک در این مسیر فراز و فرودهای خاص خود را طی کرده­اند.
 از جمله این نویسندگان می توان به رضا امیرخانی اشاره کرد که در آثار خویش به این مهم توجه داشته و در اکثر رمان­های خویش به بازتاب کلیاتی از مفاهیم و ارزش­های قرآنی پرداخته است. در میان آثار وی، رمان «بیوتن» با توجه به مسائل ساختاری، زبانی و سبکی از یک سو و رویکرد اجتماعی- انتقادی آن از سوی دیگر، از جایگاه ویژه­ای برخودار است. می­توان گفت وی در این اثر سعی کرده با استفاده هنری و زیبا شناختی خاص از آیات قرآن کریم به نوعی تفسیر داستانی از برخی آیات قرآن کریم بپردازد.
 این نوشتار که با روش توصیفی تحلیلی سامان پذیرفته، برآن است تا با اشاره به نحوه استفاده امیرخانی از واژگان و مفاهیم قرآنی، مقوله پرداخت تئوریک و شکل ساختاری خاص قلم وی در نقل و ارائه آیات قرآنی بررسی گردد و به آسیب شناسی مختصری در باب شکل ساختاری طرح مفاهیم قرآنی در رمان بیوتن پرداخته شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation and analysis of the Quranic content of fiction works by Reza Amirkhani based on Biotan novel

نویسندگان [English]

  • Qmars Rajaby 1
  • mohamadnabi ahmadi 2
1 KJHKFGCBLRFHN
2 razi universiti
چکیده [English]

Considering the rationality and thoughtfulness of the Holy Qur'an, along with the advancement of rational and transcendental sciences in the light of the teachings of this noble book, literary scholarship has progressed significantly and has shown a remarkable achievement in Islamic civilization. This feature is not limited to Arabic literature, but also from other languages of the Muslim world, including Persian language and literature, in direct interaction with the Holy Qur'an, through which massive works of Quranic verses in Farsi have been written. In the last century, along with the advent of Western literature, Persian literature has also evolved and in the field of fiction literature, we have witnessed the emergence of newer styles, such as short stories and novels. Based on this, many writers of the field of contemporary fiction literature have been trying to reflect on their own talents and present a reflected glimpse of the verses of the Holy Qur'an in their works, each of which has been on its way up and down. One of these writers is Reza Amirkhani, who has paid attention to this issue in his work and, in most of his novels, has been reflecting a general overview of the Qur'anic values.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Holy Quran
  • Reza Amirkhani
  • Bioten's novel
  • Theme of the story
  • Sacred Defense Literature
  1. الف)کتاب­ها:

    1. قرآن کریم
    2. اسکولز، رابرت، (1379)، درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمه فرزانه طاهری، تهران، نشر آگه.
    3. اسماعیلی، عطالله، (1390)، گفتگویی متفاوت با رضا امیرخانی،  ماهنامه خیمه، شماره81.
    4. اشرفی، عباس. (1385)، مقایسه قصص در قرآن و عهدین. چاپ اول، تهران، موسسه انتشارات امیر کبیر.
    5. امیرخانی، رضا، (1387)، بیوتن. چاپ چهارم، تهران، نشرعلم.
    6. ایگلتون، تری، (1383)، پیش درآمدی بر نظریه ادبی، ترجمه عباس مخبر، چاپ سوم، تهران، نشر مرکز.
    7. بستانی، محمود، (1376)، پژوهشی در جلوه­های هنری داستان­های قرآن، ترجمه موسی دانش، چاپ دوم، مشهد، آستان قدس رضوی.
    8. ­­­­­­­­­­­بوکای، موریس، (1389)، مقایسه­ای میان تورات، انجیل، قرآن وعلم، ترجمه، ذبیح الله دبیر، چاپ سوم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    9. شاهنگی، محمد حسن، (1392)، خوانشی نقادانه از آثار رضا امیرخان، چاپ اول، تهران، انتشارت کانون اندیشه جوان.
    10. معرفت، محمدهادی، (2002م)، شبهات و ردود حول القرآن الکریم، چاپ اول. قم، موسسه التمهید.

    ب)مقالات:

    1. حجازی، بهجت السادات، (1390)، «نقدی بر دو رمان از رضا امیرخانی» مجله پژوهش­های ادب عرفانی (گوهر گویا)، دوره 5 شماره 1، صص 99 - 124.
    2. دماوندی، مجتبی و جعفری کمانگری، فاطمه، (1391)، «رمان مدرن، روایتی دیگرگونه و دیریاب»، متن پژوهی ادبی دانشگاه علامه طباطبایی، سال شانزدهم، شماره53، صص156-133.
    3. غفاری، سحر، (1389)، «پسامدرن تصنّعی نقد و بررسی شگردهای فراداستان در رمان بیوتن»،فصلنامه علمی-پژوهشی نقد ادبی. س3، شماره9.
    4. غنی، گلرخ سادات، احمدی، مینا، اکبری، منوچهر، (1394)، «تحلیل زیبایی شناختی چند عنصر داستانی در سه رمان رضا امیرخانی (ارمیا، من او، بیوتن)»، فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش زبان و ادبیات فارسی شماره سی وهفتم.
    5. فرهنگی، سهیلا، معصومه باستانی خشک بیجاری، (1393)، «نشانه­شناسی اجتماعی رمان بیوتن»، فصلنامه تخصصی نقد ادبی، ش 25.
    6. گرجی، مصطفی، یوسف رضا حامدی، (1389)، «بررسی و تحلیل رمان بیوتن با تأکید برعنصر شخصیت و شخصیت پردازی»، فصلنامه تخصصی پیک نور زبان وادبیات فارسی، سال اول، شماره اول.