بازخوانی داستان شیخ صنعان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه تربیت معلم آذربایجان

10.29252/kavosh.2008.2408

چکیده

یک داستان منظوم عرفانی را عمدتاً از دو راه می توان تأویل کرد: 1. بررسی لایه های زبانی و عناصر باژنما به عنوان عناصر رمزی 2. بررسی هدف، غایت و درونمایه داستان. داستان شیخ صنعان مانند هر متن عرفانی، رمزی و شاعرانه از نظر زبانی دارای عناصر باژنماست؛ یعنی شاعر مصطلحات و الفاظی را به کار می برد و معنای معکوس آنها را از حیث ممدوح یا مذموم بودن اراده می کند مانند «خمرنوشی و زناربندی» در معنای ممدوح و «ایمان و مصحف خوانی و خرقه پوشی» در معنای مذموم. این داستان همچنین از حیث غایت و درونمایة داستانی نیز مبتنی بر یکی از مشهورترین موضوعات عرفانی یعنی «حرکت، سلوک و سفر روحانی و اسفار اربعه» است. هر چهار سفر عرفانی (1. من الخلق الی الحق 2. بالحق فی الحق 3. من الحق الی الخلق بالحق 4. بالحق فی الخلق) به طور کامل در داستان شیخ صنعان قابل تطبیق است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Interpretation & Restudying of Sheykh San’an Symbolic-Poetical Tale

نویسنده [English]

  • Heydar Qolizadeh
Assistant Professor of Azerbaijan Teacher Training University
چکیده [English]

There are two ways of interpreting any mystical story: 1. study and analyze the paradoxical/reversed mystical terms 2. Study and analyze the theme of the story. Sheykh San’an tale as other mystical tales/stories has, from linguistic viewpoint, many paradoxical terms it signifies that the poet uses the words, terms or phrases and intends the reversed (censured/commendable) meanings of them; For example he uses the terms wine, blasphemy, infamy, etc. and intends their reversed/paradoxical meanings i.e. commendable meanings. He also uses the terms such as faith, Islam, religion, repentance, prayer, etc. and intends the reversed meanings of them i.e. censured meanings.
The theme of this mystical tale is based on the most famous mystical subject namely. “The four Journeys/Trips” (Asfar e arba’ah). Journey/trip in mystical-philosophical authorities is equal with motion of the soul or gradual changes in the mystic's soul. We can see these four separate Trips (Motions) into this celebrated symbolic-poetical story.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tale
  • Interpretation
  • San’an
  • Attar
  • Mysticism
  • Symbol