بررسی برخی از مؤلفه‌های پیچیدگی نحوی در پاره‌ای از ادبیات منثورکودک و نوجوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد دانشگاه شیراز

2 دانشیار دانشگاه شیراز

3 استاد دانشگاه شیراز

چکیده

تحلیلزبان‌شناسانة ادبیّاتکودک بهبررسی زبان‌شناختی تعدادیاز آثارادبی کودکونوجوان میپردازد. پژوهشحاضر نیز میکوشد با تحلیلزبانی پیکره‌هایی متناسببا گروه‌هایمختلفسنّی پیچیدگی‌هاینحوی ادبیّات هرگروه را معرفی نماید. در هریک از پیکره‌های مورد بحث بعضی از پیچیدگی‌هاینحوی مانند تعداد واژه در جملاتساده هرگروهسنّی، نسبت جملاتساده بهمرکب، زمانافعال بهکاررفته، میزان حضور کنش‌گر و کنش‌پذیر درجملات موردبررسی قرارگرفته‌است. نتایج نشانمی‌دهدکه باافزایش سنّکودک، تعداد واژه‌های بهکارگرفتهشده در جملاتساده نیز بیشتر خواهدشد درحالیکه نسبت جملاتساده بهمرکب با افزایش سن روبهکاهش است. ازنظر میزانحضور کنش‌گر و کنش‌پذیر، جملات به ده دسته تقسیم شده است. این بررسی نشانمی‌دهد که بین کاربرد جملاتاسنادی، مجهول، عاطفی، جملاتی با حذف کنش‌گر وکنش‌پذیر به قرینة لفظی، پرسشی درحدّ کلمه، دارایکنش‌گر با حفظ نمودآوایی و کنش‌پذیر، جملات دارایکنش‌گر و کنش‌پذیر بدون حفظ نمودآوایی کنش‌گر و جملات دارای کنش‌گر و فاقد کنش‌پذیر بدون حفظ نمودآوایی کنش‌گر، تفاوت معناداری وجود دارد امّا بین جملاتی با فعل‌های غیرشخصی و جملاتی دارای کنش‌گر و فاقد کنش‌پذیر با حفظ نمود آوایی کنش‌گر تفاوت معناداری بین گروه‌های سنّی وجود ندارد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of some elements of syntactic complexity in some prose literature for children and adolescents

نویسندگان [English]

  • Azadeh Yazdanizadeh 1
  • Mehrzad Maksoori 2
  • Jalal Rahimian 3
1 M.A. Shiraz University
2 Associate of Shiraz University
3 Professor of Shiraz University
چکیده [English]

Linguistic analysis of children's literature is one of the subjects that need to be considered in language and linguistics. The aim of this study was to investigate the children’s’ linguistic literature in different age groups.  For this purpose, this study seeks to introduce the Syntactic complexity of each group with analyzing the proper linguistic complexity figures for different age groups. In each of the figures in question, which consists of ten thousand words, some syntactic complexities such as the number of words in simple sentences in each age group, proportion of simple sentences with respect to the compound verbs, the presence of agent and patient in the texts of ten thousand words of each age group were studied and statistically compared. It has been shown that with increasing the age, number of words in simple sentences is increased. However, the ratio of the simple to compound sentences decreases. But, there is no significant difference in time of the used tenses. Relating to the presence of agent and patient, sentences are divided into ten categories. This study shows that between applications of sentence predications, passive, exclamation, sentences with omitting active and passive verbal statements by verbal analogy, interrogative sentences, sentences with pro-agent and sentences with agent and without patient, significant difference was seen. But, no significant difference was seen between sentences with non-personal verbs and sentences with agents and without patients, for different age groups

کلیدواژه‌ها [English]

  • Syntactic complexity
  • Subject role
  • Children literature
  • Verb
  • Word
1- احمدی گیوی، حسن و انوری، حسن(1389)، دستور زبان فارسی1، چاپ سوم،تهران، انتشارات فاطمی.
2ـ دبیرمقدم، محمد(1388)، پژوهش‌های زبان‌شناختی فارسی مجموعه مقالات، چاپ دوم، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
3- رحیمیان، جلال(1389)، ساخت زبان فارسی، شیراز، انتشارات دانشگاه شیراز.
ب)مقالات
1ـ افراشی، آزیتا و نعیمی حشکوائی، فاطمه (1389)، «تحلیل متون داستانی کودک با رویکرد شعرشناسی شناختی»، مجلّة زبان شناختی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ش2، ص25- 1.
2- شریفی، شهلا و حامدی شیروان، زهرا (1389)، «بررسی استعاره در ادبیّات کودک و نوجوان از دیدگاه زبان‌شناسی شناختی»، مجلّة تفکّر و کودک، ش دوم، ص63-39.
3- منصوری، مهرزاد (1374)، «نقش قصّه در تربیت کودک»، نشریة روانشناسی و علوم تربیتی تربیت، آبان74، شمارة102، صص18 و 19.
ج) منابع لاتین
1- C.O`Donnell Roy, J.Griffin William, C.Norris Raymond (1967). Syntax of  Kindergarten and Elementary School Children: A Transformational Analysis. USA: national council of teachers of English
2- Craint, Stephen and Shankweilert, Donald."syntactic complexity and reading acquisition"
http://www.haskins.yale.edu/sr/sr086/SR086_11.pdf
3-‌Knowles, murray and Malmkjaer, Kirsten(1995). Language and Control in Children's Literature. United Kingdom
 
4- Pool,Geoffrey(2002). Syntactic Theory. Great Britain: PALGRAVE
5-VERTALIER, Martine(2009). « approche linguistique des textes de livres pour enfants :pour uell objectifs et quelles pratiques au cours de l`acquisition du language ? » Université PARIS 3 – Sorbonne Nouvelle
د) سایر منابع
1- احمدی‌پور، طاهره (1390)، «بررسی رده شناختی سازه‌هادرزبان فارسی».
 http://roshdmag.ir/weblog/adabiyatfarsi/articles/763.aspx
2- شیخ سنگ تجن، شهین (1391)، «الگوهای زبانی در شعرهای کودکانه».
 http://www.persian-language.org/article-1970.html