بن مایه های درد و رنج در شعر فرخی یزدی

نوع مقاله : نمایه

نویسنده

استاد دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد

10.29252/kavosh.2001.2179

چکیده

بخش گستردای از شعر و ادب ما بیان درد و رنج‌هاست. با این حال، درد و رنج‌هایی که شاعران هنرمند بدان‌ها پرداخته‌اند متفاوت است و می‌توان آنها را به چندین نوع تقسیم کرد: درد فلسفی، درد عشق و عرفان، دردهای فردی و دردهای اجتماعی، وقتی حافظ می‌گوید:
عیان نشد که چرا آمدم کجا رفتم؟ دریغ و درد که غافل ز کار خویشتنم
این درد، درد فلسفی است و وقتی عطار نیشابوری می‌سراید که:
کفر، کافر را و دین دیندار را   اندکی دردت دل عطار را
این درد، درد عشق و عرفان است و آنگاه که فردوسی می­گوید:
مرا دخل و خرج ار برابرشدی   زمانه مرا چون برادرشدی
این درد او دردی شخصی است.
با خواندن دیوان فرّخی، شاعر آزادة یزدی، خواننده درمی‌یابد که غالب دردهای این شاعر، ریشة اجتماعی دارد. درد فرخی درد آزادی و برابری است. درد دهقانان و کارگران ستمدیده است. درد آزادگان جهان است. اندوه و درد فرخی از تنگدستی هم نیست:
هرگز دلم برای کم و بیش غم نداشت   آری نداشت غم که غم بیش و کم نداشت
با آنکه بن‌مایة درد و رنج فرخی اجتماعی است، ابیاتی در دیوانش دیده می‌شود که رگ و بوی عشق و عرفان دارد:
در بادیة عشق اگرپای گذاری   اوّل قدم آمادة صد گونه بلا باش
در این مقاله به جلوه­های مختلف درد و رنج در دیوان فرخی‌پزدی پرداخته شده و به زمینة آنها و چگونگی بیان هر یک نیز اشاره می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Roots of Sorrow in Farrokhi Yazdi's Poetry

نویسنده [English]

  • Mohammad Ali Sadeghian
Dept. of Persian Language and Literature, Yazd University
چکیده [English]

A sizable portion of Persian literature, specially poetry, is allocated to expressing pains and sorrows. These sorrows are of different types including philosophical, mystical, social and individual ones.
Reading Farrokhi's poetry, one can find out that most of the poet's sorrows are socially - rooted. His sorrow is that of freedom and equality, of suppressed farmers and workers. It is the pain of men of freedom, not of 2 poverty. One can also find certain lines in his poems flavoured with love and mysticism.
This article attempts to illustrate the different aspects of sorrow in Farrokhi's poetry as well as their origins and manifestations.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Concept of sorrow from philosophical
  • Sociological
  • Mystical and individual point of view
  • Sorrow in poetry
  • Sorrow in Farrokhi Yazdi's poetry