بررسی ساختار عزیمت‌ها در داراب‌نامه*

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مربی دانشگاه آزاد اسلامی درود

چکیده


داراب‌نامه، روایت بلندی از کشور گشایی‌های فیروز شاه، پسر ملک داراب است. داستانی حماسی– عشقی از قرن هشتم و از نمونه‌های ادبیات فولکلوریک. در ریخت‌شناسی، براساس الگوی ولادیمیر پراپ، ساختارگرایِ روسی، تلاش می‌شود الگوی ریخت‌شناسی بر متون ادبی؛ بویژه فولکلور اعمال شود. در این شیوه، قصّه‌ها بر پایه اجزای تشکیل دهنده آنها و مناسبات و همبستگی این اجزا با یکدیگر و با کل قصّه توصیف می‌شوند و هدف در این بررسی کشف و شناخت ساختار اصلیِ قصّه(Master form) است.
در داراب‌نامه حوادث مختلفی روی می‌دهد و نابسامانی‌هایِ بسیاری را برای لشکرایران به وجود می‌آورد.به دنبال هر حادثه، قهرمانی برای جبران آن عزیمت می‌کند.حوادثی که قهرمانان پشت سر می‌گذارند  با وجود تلوّن و گوناگونی از ساختاری مشابه برخوردار است.
اِعمال الگوی ریخت‌شناسی بر داراب‌نامه منجر به شناخت دو نوع عزیمت در داستان شده است. نوع اول از روندی ساده و مستقیم با قهرمانی واحد برخوردار است. نوع دوم ترکیب چند عزیمت است. حرکت قهرمانان قصّه برای جبران فاجعه در نقطه‌ای که اغلب تقدیر تعیین می‌کند، به یکدیگر می‌پیوندند. آنچه تفاوت عزیمت‌ها را ایجاد کرده، عنصر شرارت و نوع شریر داستان است که به شریر انسانی و غیر انسانی یا ماورایی تقسیم می‌شود. شرارت هر کدام، کنش خاصّی را از سوی قهرمانان می طلبد.
 



کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of "Departures" in Darab-Nameh

نویسنده [English]

  • Kobra Bahmani
MA Islamic Azad University, Dorood
چکیده [English]

 
"Darab -
Nameh" is a long narrative abou
t Firooz shah's conquests, who is
Malek Darab's son.
It is an epic
-
romance story of eighth century, and a sample of folklore
literature. In formalism, according to Vladimir prop's pattern, an attempt is made
to apply a formalistic pattern to a literary tex
t especially to a folklore. In this
method, the stories are described according to their organizing (forming) parts and
the interrelations of these parts with each other and with the whole story. The main
aim of the research is to determine the main struct
ure (master form) of the story.
Darab
-
Nameh posturizes different events causing confusions and chaos which
occur in Iran's army. To remove the anarchy in the army, a hero moves to the
scene. Although the events which the hero faces are diverse and apparen
tly
different, they all have a more or less similar structure. Applying the formalistic
pattern to Darab
-
Nameh" has led to the recognition of two kinds of hero's move
toward the war in the story. The first type has a simple and direct process with one
hero
. The second is the combination of some departures. These departures, which
are usually to compensate the disaster, are connected to each other in a point,
which is often determined by destiny. The element of wickedness and the type of
wicked in the story,
which makes the departures different, is divided into human
and non
-
human (supernatural). Each kind of wickedness needs a special reaction
of the heroes.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Darab - Nameh
  • Formalism
  • Departure element