ساختار داستانی حکایت ها در حدیقه سنایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان

10.29252/kavosh.2011.2517

چکیده

حدیقه سنایی یکی از مهمترین منظومه های عرفانی و اخلاقی است که مباحث تعلیمی آن به شیوة مستقیم یا درخلال حکایت ها و تمثیل های گوناگون بیان شده است. یکی از وجوه اهمّیّت این منظومه، اشتمال آن بر قصه های دینی و اخلاقی و پایه گذاری این نوع از داستان ها در متون عرفانی است.
در این مقاله، نگارنده با توجه به پیشینة تحقیق در مورد قصه پردازی سنایی کوشیده است از دیدگاه متفاوتی، شیوه سنایی را در داستان پردازی تشریح و توصیف کند و چگونگی ارتباط حکایت ها با متن را نشان دهد و با توجه به آمار ارایه شده، ویژگی هر یک از عناصر داستانی موجود در حکایت ها را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. نتایج کلی مترتب بر این بررسی، آن است که حکایت پردازی سنایی صرفا ابزاری برای تبیین و تعلیم مسایل اخلاقی است و جز در چند نمونه، ساختار و ظرافت داستانی در آن مطرح نیست. حکایت ها غالباً به شکل گفتگوی دوطرفه و بدون کنش فیزیکی ارایه شده اند. در این حکایت ها طبقات مختلف اجتماعی حضور دارند و بیشتر آنها، شخصیّت های گمنام محسوب می شوند. شخصیّت هایی که ساده و ایستا هستند و تشخّص زبانی ندارند. راوی این حکایت ها، در اکثر موارد، بر تمام اعمال و افکار شخصیت ها اشراف دارد و دانای کل مداخله گرمحسوب می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Anecdote Structure in Sanaei's Hadiqa

نویسنده [English]

  • Mahindokht Farokhnia
Assistant Professor Shahid Bahonar University of Kerman
چکیده [English]

Sanaei's Hadiqa is one of the most significant mystical and moral verses expressing educational subjects directly or within various anecdotes. Hadiqa includes religious and moral anecdotes which have been well grounded in mystical texts.
The researcher tries to describe and explain Sanaei's method of narration. She also shows the relationship between the anecdotes and the texts and analyzes each of the elements of anecdotes including plan, plot, theme, characterization. The ways Sanaei looks at viewpoints, time and place in his narration are also explained by the researcher in the article.    

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sanaei's
  • Hadiqa
  • Storytelling
  • Mystical Anecdotes
  • Anecdote Structure