نقد و تحلیل عناصر داستان در ده نمونه از شعرهای روایی معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات مقاومت

2 عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد

چکیده

پژوهش حاضر، به نقد و تحلیل عناصر داستان در گزیده­ای از شعر­های روایی شاعران معاصر اختصاص یافته است. در این پژوهش، پس از مقدّمه که اشاره­ای به اشعار روایی است، مهمترین عناصر داستان: شامل پیرنگ (طرح)، شخصیّت، دیدگاه، فضا و صحنه در ده شعر روایی معاصر بررسی شده است. برخی از این شعر­های روایی دارای پیرنگی ساده­ و بر اساس زمان خطّی، و برخی دیگر پیچیده­اند و بر اساس زمان غیر­خطّی گسترش می­یابند. شخصیّت­های این شعر­ها ساده، تمثیلی و در مواردی پویا هستند و شاعران با توصیفات مستقیم و غیر­مستقیم، آنان را به خواننده معرفی می­کنند. این شعر­ها از زوایای مختلفی چون دانای کل (راوی سوم شخص)، منِ راوی (راوی اوّل شخص) و گفت­و­گو روایت می­شوند و در بعضی از این شعر­های روایی، مکالمه، عنصر درونی متن روایی است. شاعران با توصیف شخصیّت­ها و محیط اطرافشان صحنه­آرایی می­کنند و این توصیفات فضایی کاملاً طبیعی را برای خواننده ترسیم می­کند که زمان و مکان آنها کلّی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Literary Criticism and Analysis of Story Elements in ten Samples of Contemporary Narrative Poems

نویسندگان [English]

  • Mahmood Aghakhani 1
  • Esmaeil Sadeghi 2
  • s.jamaladdin Mortazavi 2
1 ma
چکیده [English]

Present research dedicated to literary criticism and analysis of story elements in ten selected narrative poems of contemporary poets. Introduction refers to the narrative poems, then the most important story elements: plot, character, points of view, set in ten contemporary narrative poems have been considered. These narrative poems have simple plots each of which based on a linear time and others which are complicated having a non-linear time. Characters in these traces are flat, allegorical and in some cases dynamic and the poets introduce them to the readers through direct and indirect descriptions. These poems narrated according to different viewpoints including: omniscient (third person), first person point of view and dialogue, and in some sorts of traces, conversation serves as the intrinsic (internal) element of narrative passage. Poets create the setting by use of/via characters and their surroundings descriptions and it means that these descriptions draw a thoroughly natural picture of the setting with the general time and place to the reader.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contemporary Narrative Poem
  • Story Elements
  • Plot
  • Character
  • Point of view
الف)کتابها
. احمدی، بابک (1388)، ساختار و تأویل متن، چاپ یازدهم، تهران، نشر مرکز.
2. اخوت، احمد (1371)، دستور زبان داستان، اصفهان، نشر فردا.
3. اسکولز، رابرت (1383)، در­آمدی بر ساختار­گرایی در ادبیّات، ترجمة فرزانه طاهری، تهران، آگه.
4.                    (1387)، عناصر داستان، ترجمة فرزانه طاهری، چاپ سوم، تهران، نشر مرکز.
5. اخوان­ثالث، مهدی (1389)، از این اوستا، چاپ هیجدهم، تهران، انتشارات زمستان.
6.                         (1384)،  آن­گاه پس از تندر (منتخب هفت دفتر شعر)، چاپ سوم، تهران، انتشارات سخن.
7. ایگلتون، تری (1380)، پیش درآمدی بر نظریة ادبی، ترجمة عباس مخبر، تهران، نشر مرکز.
8. امین­پور، قیصر (1390)، مجموعة  کامل اشعار، چاپ هشتم، تهران، انتشارات مروارید.
9. پراپ، ولادیمیر (1386)، ریخت­شناسی قصّه­های پریان، ترجمة فریدون بدره­ای، چاپ دوم، تهران، نشر مرکز.
10. تودوروف، تزوتان (1382)، بوطیقای ساختارگرا، ترجمة محمّد نبوی، چاپ دوم، تهران، انتشارات آگه.
11. حسن­لی، کاووس (1388)، گونه­های نوآوری در شعر معاصر ایران،  تهران، نشر ثالث.
12. دست­غیب، عبدالعلی(1373)، نگاهی به مهدی اخوان­ثالث، تهران،  انتشارات مروارید.
13.سمیعی، احمد (1389)، نگارش و ویرایش، چاپ دهم، تهران، انتشارات سمت.
14. شمیسا، سیروس (1388)، راهنمای ادبیّات معاصر، چاپ دوم، تهران، نشر میترا. 
15. فورستر، ادوارد­مورگان (1384)، جنبه­های رمان، ترجمة ابراهیم یونسی، چاپ پنجم، تهران، انتشارات نگاه.
16. کاخی، مرتضی (1382)، صدای حیرت بیدار (گفت­و­گو­های اخوان­ثالث)، چاپ دوم، تهران، انتشارات زمستان.
17. کسرایی، سیاوش (1384)‌، از خونِ سیاوش، چاپ چهارم، تهران، انتشارات سخن.
18. مختاری، محمد (1378)، انسان در شعر معاصر، چاپ دوم، تهران، انتشارات توس. 
19. مصدق، حمید (1377)، درفش کاویان، چاپ نهم، تهران، نشر زمستان.
20. مندنی­پور، شهریار (1389)، ارواح شهرزاد، تهران، نشر ققنوس.
21. وات، ایان (1386)، «طلوع رمان»، نظریه­های رمان، ترجمة حسین پاینده، تهران، انتشارات نیلوفر.
22. میرصادقی، جمال (1385)، عناصر داستان، چاپ چهارم، تهران، انتشارات سخن.
23.یوسفی، غلامحسین (1371)، چشمة روشن، چاپ چهارم، تهران، انتشارات علمی.
26. نیما یوشیج، (1375)، مجموعه اشعار نیما­یوشیج، گردآوری و تدوین، سیروس طاهباز، چاپ چهارم، تهران، انتشارات نگاه.
27. یونسی، ابراهیم (1388)، هنر داستان­نویسی، چاپ دهم، تهران، انتشارات نگاه.
ب) مقالات
1-. حسن­پور­آلاشتی، حسین و مراد اسماعیلی، (1388)، «تحلیل اسطوره­ها در اشعار سیاوش کسرایی»، فصلنامة ادب­پژوهشی دانشگاه گیلان، سال سوم، شمارة نهم، صص 89 ـ 106.
2-. فروزنده، مسعود (1388)، «نقد و تحلیل عناصر داستان در گزیده­ای از داستان­های کودکان»، فصلنامة ادب­پژوهشی دانشگاه گیلان، سال سوم، شمارة نهم، صص 151 ـ 171.