دیوانگان: سخنگویان جناح معترض جامعه در عصر عطار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد

2 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد

10.29252/kavosh.2007.2357

چکیده

عقلای مجانین جماعتی از صوفیه ­اند که رفتار و گفتارشان به ظاهر مناسب با آداب و رسوم اجتماعی و احکام شرعی و حسن و قبح عقلی نبوده است؛ مانند دیوانگان از مردم گریزان بودند و عمدتاً، در ویرانه ­ها و گورستان ­ها و کوه و صحرا، در انزوا، روزگار می­ گذراندند. محیی­الدین عربی علّت بروز این حالت را در این جماعت ورود وارد غیبی و تجلّی حق تعالی بر آنها دانسته است؛ اما به نظر می­ رسد زمینه ­ها و عوامل دیگری نیز در پیدایش و شکل ­گیری این شخصیت­ ها نقش بسزایی داشته ­اند. در این نوشتار، کوشش می­ شود تا زمینه­ ها و عوامل اجتماعی مؤثّر در شکل­ گیری شخصیت عقلای مجانین در عصر عطّار مشخص شود و مهمترین بعد شخصیت عقلای مجانین در عصر عطّار یعنی معترض و منتقد اجتماعی بودن با بیان حکایت هایی به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Maniacs: the Spokesmen of Dissidents at Attar’s Time

نویسندگان [English]

  • Maryam Hosseinabadi 1
  • Seyed Mahmoud Elhambakhsh 2
1 Graduate of Master of Persian Language and Literature, Yazd University
2 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Yazd University
چکیده [English]

Wise maniacs were a group of people who seemed not to act or speak on the demand of social norms, religious scruples, and common sense. They kept aloof from people and often took ruins, cemeteries, and isolated areas as their whereabouts. According to Mohya-al-din Arabi, this behavior was brought about due to a devine inspiration and the revelation of Unseen to them. There seem, however, to be other factors accounting for such a character.
This article investigates the social factors that shaped up the character of wise maniacs who were contemporary to Attar. Narrating certain events, the article also refers to the feeling of criticism and objection as the salient aspect of their social life.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attar Neishaburi
  • Derationalization
  • Wise maniacs
  • Objection